กล้วยมาอีกแล้วครับ ก็กล้วยนั้นมีมากมายหลายร้อยชนิด แถมยังเป็นของโปรดของผมเสียด้วย ที่บ้านก็เลยปลูกไว้มากมายหลายชนิด เคยมีคนบอกผมว่าปลูกอะไรก็ได้แต่ไม่เคยคิดจะปลูกกล้วยเลย ก็คงเพราะมันแสนจะธรรมดาๆเสียเหลือเกิน แบบนี้หล่ะครับอะไรที่พบเห็นกันกลาดเกลื่อนผู้คนก็มักมองไม่เห็นคุณค่า แต่เชื่อไหมครับ ถ้ากล้วยเป็นของหายาก เราจะไม่คิดแบบนั้น

ผมเปิด Youtube ดูเรื่องเกี่ยวกับกล้วยบ่อยๆ ก็เห็นว่าประเทศเขตหลายแถบยุโรป/อเมริกาชอบกันมาก พยายามจะปลูกกล้วยให้ได้ บางคนก็บ้าปลูกประดับกันในห้องรับแขกเลย ซึ่งก็ไม่ง่ายเลยเพราะกล้วยไม่ชอบอากาศหนาว และกล้วยยังเป็นผลไม้ที่มีการบริโภคกันมากที่สุดในโลก แม้แต่ในประเทศเขตหนาวที่ปลูกกล้วยไม่ได้ กล้วยก็ยังเป็นผลไม้ที่มีปริมาณการบริโภคสูงที่สุด นั่นแสดงให้เห็นเลยว่า ของธรรมดาๆนี้สำคัญกับมนุษย์เราขนาดไหน

สำหรับคนธรรมดาๆแบบผม ก็ไม่น่าแปลกใจเลยว่ากล้วยก็คงเป็นผลไม้ที่ทานมากที่สุดในแต่ละปี แต่น่าแปลกใจที่เวลาเราถามใครว่าชอบทานผลไม้อะไรมากที่สุด ถึงกล้วยจะเป็นคำตอบหนึ่งแต่มักไม่ใช่อันดับหนึ่ง แต่เชื่อเถอะครับถ้าวันหนึ่งโลกนี้ไม่มีกล้วยแล้วคำตอบที่ได้นี้จะเปลี่ยนไป ขนาดอาหารสำหรับนักบินอวกาศของนาซ่ายังมีกลิ่นกล้วยเลยนี่ครับ นั่นคงทำให้ใครบางคนที่อยู่ห่างไกลจากโลกของเรารู้สึกเหมือนอยู่บ้าน

ผมปลูกกล้วยหลายชนิด เพราะถึงจะชอบทานกล้วย แต่เป็นคนขี้เบื่อที่จะทานรสชาดอะไรซ้ำๆ ก็เลยต้องปลูกกล้วยหลายๆชนิดจะได้เปลี่ยนรสสัมผัสไปเรื่อยๆ และวันนี้กล้วยที่บ้านที่จะนำมาแนะนำกันก็คือ “กล้วยนมสาว”

กล้วยนมสาว, Musa (AAB group) "Kluai Nom Sao" เป็นกล้วยโบราณจากภาคใต้ที่แสนอร่อยอีกชนิดหนึ่ง ที่ผมเห็นว่าน่าจะลองหามาปลูกทานดูที่บ้าน ที่บอกต้องปลูกทานเอง เพราะว่ามันไม่ใช่ของที่จะหาซื้อกันได้ง่ายๆเลย ขนาดคนใต้ส่วนใหญ่ยังไม่รู้จักเลย จะมีหลุดมาขายบ้าง ก็เป็นความบังเอิญมากกว่า อย่างที่พิษณุโลกก็มีแม่ค้าจากตลาดใต้ปลูกแล้วเอามาขาย แต่ขายในชื่อ “กล้วยน้ำว้าใต้” เพราะแม่ค้าก็ไม่รู้จักชื่อ รู้แต่ลูกชาวเอาหน่อมาจากใต้ หน้าตาก็คล้ายๆกล้วยน้ำว้า ขายในราคาเดียวกับกล้วยน้ำว้าธรรมดานี่หล่ะครับ ใครสนใจอยากจะชิมก็ไปเดินหาดูที่ตลาดใต้ได้ครับ แต่ไม่ได้มีมาขายทุกวันหลอกนะ อันนี้ก็แล้วแต่ดวง

กล้วยนมสาว มีลำต้นสูง 2.5 - 3.5 เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 15 เซนติเมตร กาบลำต้นด้านนอกมีสีเขียวเข้ม มีปื้นสีดำ ลำต้นสูง 2.5 - 3.5 เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 15 เซนติเมตร กาบลำต้นด้านนอกมีสีเขียวเข้ม ก้านใบค่อนข้างสั้น มีประดำ ร่องก้านใบเปิด ปลีเป็นทรงดอกบัว ปลายแหลม สีแดงอมม่วง เครือหนึ่งมี 5 - 7 หวี หวีหนึ่งมี 10 -12 ผล ผลอ้วนกลมผิวสีสดใส ปลายผลมีจุกใหญ่งอนขึ้น ผลสุกเปลือกหนา

กล้วยหน้าตาแบบกล้วยน้ำว้าชนิดนี้ มีดีที่กลิ่นครับ กลิ่นของกล้วยนมสาวหอมเหมือนกล้วยหอม และหวานอร่อย ก็ไม่น่าแปลกใจอะไร ดูจากชื่อวิทยาศาสตร์ AAB ก็พอจะเดาลักษณะได้แล้ว ดูไม่ยากครับ กล้วยในประเทศไทยมีต้นกำเนิดหลักแค่ 2 ชนิดเท่านั้น คือกลุ่มกล้วยป่า แทนด้วย AAA กล้วยกลุ่มนี้ก็พวกกล้วยหอมทั้งหลาย ผมยาวๆกลิ่นหอมๆ และกลุ่มกล้วยตานี ก็กลุ่มนี้ก็ลูกกลมสั้น รสคล้ายๆกล้วยน้ำว้า ที่เหลือเป็นกล้วยที่กลายพันธุ์ไปจากเดิมหรือผสมข้ามพันธุ์ กลุ่มผสมข้ามพันธุ์นั้นถ้ามีตัว A มาก กลิ่นรสก็จะไปทางกล้วยหอม ถ้ามี B มากก็จะไปทางน้ำว้า แต่กล้วยน้ำว้าก็เป็นลูกผสมข้ามสายพันธุ์เหมือนกัน ฉะนั้นรหัสของกล้วยนมสาวคือ AAB มี A มาก จึงหอมเหมือนกล้วยหอม แต่มีพันธุกรรมของตานีผสมอยู่บ้าง ผลก็เลยสั้นๆป้อมๆ

กล้วยนมสาวเป็นกล้วยทานผลสด ที่หลายคนยกให้เป็นกล้วยที่อร่อยที่สุดในประเทศไทย คือผมใช้คำว่าหลายคนนะครับ แปลว่าบางคนก็เห็นต่างจากนั้น ก็อย่างว่านะ กลิ่นรสนั้นเป็นเรื่องของรสนิยม แต่สำหรับผมนั้นกล้วยนมสาวจะทานได้อร่อยที่สุดต้องทานให้ได้จังหวะด้วย

ประการแรกกล้วยที่จะตัดบ่มได้นั้นต้องไม่อ่อนแก่เกินไป ถ้าอ่อนเกินไปจะสุกช้า เน่าขณะบ่ม หรือเนื้อแข็งเป็นไตๆได้ ถ้าแก่เกินไปเนื้อจะเละมากและผลจะแตก ระยะเก็บที่เหมาะคือแม่ผลแก่กลมแล้วและมีสีอ่อนลง หรือเริ่มมีประสีส้มน้ำตาลอ่อน ซึ่งบางผลจุกเกสรตัวเมียจะยังไม่หลุดไป ซึ่งถ้าแก่กว่านี้ผลจะหดกลมลงคล้ายซาลาเปา จึงเป็นที่มาของชื่อกล้วยนมสาว แต่ถ้าปล่อยกล้วยแก่ขนาดนั้นผลจะแตกเสียหายหมด เมื่อบ่มแล้วต้องคอยสังเกตกล้วยทุกวัน ระยะที่ทานอร่อยที่สุดคือ สองวันแรกที่ผลเปลี่ยนเป็นสีเหลือง แต่ก้านผลและจุกยังเป็นสีเขียวอยู่ ถ้าเลยไปแค่วันเดียวผลเปลี่ยนเป็นสีเหลืองทั้งหมด แบบในภาพที่ผมถ่ายมาก็สุกเกินไปแล้ว เนื้อกล้วยจะเละและเปลือกจะนิ่มจนปอกยาก แต่ถ้าทานในระที่ก้านและจุกยังเขียวๆอยู่เนื้อจะเหนียวแน่นรสหอมหวานอร่อยมากเลยครับ และถ้าทานไม่หมดในระยะนี้ก็ให้เก็บแช่ตู้เย็นเอาไว้ เพราะถ้าปล่อยไว้ในอุณหภูมิห้องแล้ว ในวันรุ่งขึ้นก็จะสุกมากเกินไปแล้ว ของอร่อยก็เล่นตัวแบบนี้หล่ะครับ อยากจะบอกว่าเหมือนสาวๆก็ไม่ใช่ เพราะสมัยนี้เล่นตัวมากมักได้แห้ว เพราะผู้ชายดีๆหายาก ผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย ผู้หญิงสมัยนี้เลยต้องเป็นฝ่ายไล่ล่าซะเองอย่างที่เห็นๆกันอยู่

ผมได้ยินมานานเรื่องความอร่อยของกล้วยนมสาว แต่พอได้ทานจริงๆครั้งแรก บอกตามตรงว่าไม่ประทับใจเลย และคิดว่าคำบอกเล่านั้นผิด แต่ความเป็นจริงแล้วไม่ใช่เลย ความคิดของผมเองต่างหากนั้นที่ผิด ผิดที่ความรู้ที่ผมได้มานั้นขาดความครบถ้วน ผมทานกล้วยในระยะที่ไม่เหมาะสม ผมเรียนมาทางวิทยาศาสตร์ ผมเชื่อในสิ่งที่ประจักรได้ด้วยตนเอง บ่อยครั้งที่ลองทำเองแล้วไม่ได้ผลแบบที่ได้ยินมา ก็มักจะคิดไปว่าสิ่งนั้นอาจไม่ถูก ไม่ค่อยได้คิดเลยว่าสิ่งที่ผิดพลาดนั้นอาจเป็นตัวเราเองก็ได้ คนเราก็แบบนี้หล่ะครับ แล้วประสาอะไรกับอีกหลายๆคน ที่เลือกจะเชื่อหรือไม่เชื่อ ทั้งๆที่ไม่เคยเห็นด้วยตาตนเอง ไม่ได้ศึกษาหาข้อมูลเพิ่มเติม หรือทดลองดูเองเลยแม้แต่น้อย แต่ก็ด่วนตัดสินไปเสียก่อนแล้ว